واکنش غرب علیه روسیه

به گزارش خبرگزاری ایسنا به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس، دیمیتری مدودف رئیس‌جمهور روسیه، با اعلام این که کشورش جمهورِ‌های آبخازیا و اوستیای جنوبی را هم اکنون به عنوان کشورهایی مستقل و خارج از حاکمیت گرجستان به رسمیت می‌شناسد، بی‌توجهی خود را به مخالفت شدید اروپا و آمریکا نشان داد و نشان داد که کرملین حتی با به جان خریدن خطر بستن درهای روسیه به روی غرب، مصمم است سرنوشت‌ همسایگان خود را شکل دهد. اگر چه خطر درگیری نظامی میان روسیه و غرب بعید به نظر می‌رسد، اما نبود دیپلماسی عمومی در سطح بالا میان کاخ سفید و کرملین احتمال وخیم‌تر شدن این بحران را در پی خواهد داشت.

کرملین با به رسمیت شناختن استقلال اوستیای جنوبی و‌آ‌بخازیا، به طور تلویحی اعلام کرده است که می‌خواهد دو دهه روابط اقتصادی، سیاسی و دیپلماتیک خود را با دشمنان دوران جنگ سرد به خطر اندازد.

استقبال مردم اوستیای جنوبی و آبخازیا

اعلام رسمی مدودف، باعث خوشحال فزاینده‌ی مردم دو جمهوری اکنون به رسمیت شناخته‌ شده‌ی اوستیای جنوبی و آبخازیا شد. در تسخینوالی پایتتخت اوستیای جنوبی، کاروانی از ماشین‌ها با در دست داشتن پرچم‌های فدراسیون روسیه و اوستیای جنوبی بوق می‌زدند، زنان از شادی جیغ می‌کشیدند و تیر هوایی شلیک می‌شد.

واکنش‌های بین‌المللی

آمریکا که از سرعت پاسخ روسیه در حیرت مانده است،‌ تهدید کرد که در صورتی که روسیه خواستار به رسمیت شناخته شدن بین‌المللی این دو منطقه شود، در شورای امنیت این درخواست را وتو خواهد کرد.

کاندولیزا رایس ‌وزیر امور خارجه‌ آمریکا، گفت: آبخازیا و اوستیای جنوبی بخشی از مرزهای گرجستان که از سوی جامع بین‌المللی به رسمیت شناخته شده هستند و این وضعیت همین‌گونه باقی خواهد ماند. جرج بوش رئیس‌جمهور آمریکا نیز اقدام روسیه را "غیرمسئولانه" خواند.

وی خاطرنشان کرد که این اقدام با قطعنامه‌های سازمان ملل متحد که پیش از این روسیه نیز به آن رای موافق داد، تناسب ندارد.

در این بیانیه آمده است: توافق شش بندی به وجود آمده بین روسیه و گرجستان تحت نظارت فرانسه بهترین و مسالمت آمیز‌ترین راه برای حل بحران بود و ما از روسیه انتظار داریم که به نظرات بین‌المللی‌اش عمل کرده و در این تصمیم غیرمسئولانه تجدیدنظر کند.

بوش تاکید کرد که سلامت ارضی گرجستان در مرزهایش مستلزم احترام دیگر کشورها از جمله روسیه به این موضوع است. وی خاطر نشان کرد: این اقدام روسیه تنها موجب افزایش تنش‌ها و ایجاد پیچیدگی در مذاکرات دیپلماتیک می‌شود.

تونی فراتو، سخنگوی کاخ سفید نیز با صدور بیانیه‌ای ابراز امیدواری کرد که روسیه به ندای جامعه بین‌المللی پاسخ دهد و این موضوع را درک کند که تداوم چنین گام‌هایی به سود این کشور نخواهد بود. وی هم چنین از احتمال تصمیم‌گیری‌ جامعه بین‌المللی در واکنش به این اقدام روسیه خبر داد.

 واکنش اروپا

فرانسه که ریاست کنونی اتحادیه اروپا را به عهده دارد، خواستار راه حل سیاسی شد. برنار کوشنه وزیر امور خارجه فرانسه گفت: به نظر ما این تصمیم مغایر تمامیت ارضی گرجستان است و ما نمی‌توانیم آن را بپذیریم.

وزارت امور خارجه‌ انگلستان نیز اعلام کرد: این اقدام به بهبود چشم‌اندازهای صلح در قفقاز هیچ کمکی نکرده است.

در همین حال، ویتالی چورکین، سفیر روسیه در سازمان ملل، هرگونه احیای دوباره‌ جنگ سرد را کم اهمیت خواند اما اذعان کرد که یک دوره از روابط مشکل با غرب در آینده وجود خواهد داشت.

وی در سازمان ملل گفت: می‌خواهم به شما یادآوری کنم که جنگ سرد یک حیوان درنده‌ی کاملا متفاوت بود یعنی وقتی که ما در عرصه‌ی بین‌المللی گلوله‌ها را به سمت یکدیگر نشانه می‌رفتیم و این دیگر به هیچ وجه روی نخواهد داد.

مدودف هنگام به رسمیت شناختن استقلال آبخازیا و اوستیای جنوبی گفت: ساکاشویلی رئیس‌جمهور گرجستان، برای اجرای طرح سیاسی خود نسل‌کشی را انتخاب کرد.

گرجستان برای رسیدن به هدفش که همان جذب اوستیای جنوبی با حذف یک ملت بود، از غیر انسانی‌ترین روش استفاده کرد.

اما تمور یاکاباشویلی وزیر دولت گرجستان، در امور حل و فصل درگیری‌های داخلی این کشور به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: تصمیم مدودف پایه‌ی قانونی ندارد.

لاوروف گفت: این اقدام برای روسیه صددرصد غیر قابل اجتناب بود. ما نمی‌توانستیم جور دیگری عمل کنیم.

چورکین در ادامه‌ سخنان خود گفت: حمله‌ی ساکاشویلی به اوستیای جنوبی واقعیتی جدید را ایجاد کرد که قطع‌نامه‌های سازمان ملل را که تمامیت ارضی گرجستان را تضمین می‌کردند، بی‌اثر کرد.

وی گفت: وخیم‌تر شدن روابط گزینه ما نیست.

ایراکلی آلاسانیا، سفیر گرجستان در سازمان ملل نیز روسیه را به اتخاذ سیاست‌های گسترش ارضی و پاکسازی قومی متهم کرد و گفت: این تصمیم برای به رسمیت شناختن آبخازیا و اوستیای جنوبی هیچ عواقب قانونی بین‌المللی ندارد.

وی گفت: این بر سطح روابط منطقه‌‌ای در کل قفقاز فشار جدیدی وارد خواهد کرد و روابط بین‌المللی را در میان قدرت‌های جهان پیچیده خواهد ساخت.

ژان پیر لاکروآ، معاون سفیر فرانسه در سازمان ملل نیز با واکنش به سخن چورکین که گفته است استفاده گرجستان از زور قطع‌نامه‌های سازمان ملل را خنثی کرد، گفت: به هیچ وجه نمی‌شود یک قطعنامه را با استفاده از زور باطل و یا خنثی و بی‌ارزش کرد.

جان سیورز، سفیر بریتانیا در سازمان ملل نیز اقدام روسیه را کاملا غیر قابل توصیف خواند و گفت: این اقدام نقض تعهدات مسکو در قطعنامه‌های پی در پی شورای امنیت و طرح آتش‌بس شش اصلی است که با میانجی‌گری اتحادیه‌ی اروپا مطرح شد که در آن مذاکرات سیاسی در مورد اوستیای جنوبی پیش‌بینی شده است.

سیورز ادامه داد: بنابراین ظرف سه هفته، روسیه از تایید دوباره‌ی تمامیت ارضی گرجستان فاصله گرفته و به سوی استفاده از زور نظامی برای تعیین دوباره‌ی مرزهای گرجستان حرکت کرده است.

وی گفت: بریتانیا، فرانسه، آمریکا و روسیه در قطعنامه‌‌ شورای امنیت داشتند به پیشرفت دست می‌یافتند؛ به قطعنامه‌ای که زمینه را برای حل مسالمت‌آمیز درگیری‌ها آماده می‌کرد. اما به طور صادقانه باید بگویم تمامیت ارضی بخش ضروری این قطعنامه بود و اقدام روسیه بر سر راه دستیابی به یک موضع واحد شورای امنیت مانع ایجاد کرده است.

نگرانی گوباچف

در همین حال، میخاییل گورباچف آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی، به رسمیت شناختن استقلال آبخازیا و اوستیای جنوبی توسط روسیه را دلیلی برای بروز بحران‌ها و مصیبت‌های جدید برای جهان دانست.

گورباچف در گفت‌وگو با خبرگزاری روسی ایتارتاس، اقدام کشورش را مبنی بر به رسمیت شناختن استقلال آبخازیا و اوستیای جنوبی با توجه به مخالفت‌های سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) دلیلی برای ایجاد بحران‌های جدید و افزایش مصیبت در جهان دانست.

وی تاکید کرد: وضعیت به وجود آمده ناشی از تحولات اخیر قفقاز، خطر ایجاد شکاف بین قدرت‌های جهان و افزایش مشکلات را بیشتر کرده است.

این در حالی است که اوستیای جنوبی آمادگی‌اش را برای ایجاد پایگاه نظامی روسیه در خاک اوستیا پس از به رسمیت شناختن استقلال این منطقه از سوی مسکو اعلام کرد.

ادوارد کاکویتی، رئیس جمهور اوستیای جنوبی تاکید کرد: ما آماده‌ امضای پیمان دوستی با روسیه هستیم.

از سوی دیگر، یاپ دو هوپ شفر دبیر کل ناتو، با صدور بیانیه‌ای مخالفتش را با تصمیم روسیه مبنی بر به رسمیت شناختن آبخازیا و اوستیای جنوبی اعلام کرد.

وی تاکید کرد: تصمیم روسیه نقض تمامی قطعنامه‌های شورای امنیت در خصوص وحدت ارضی گرجستان است که توسط پارلمان روسیه به تصویب رسیده است.

شفر خاطرنشان کرد: موضع‌گیری‌های روسیه طی هفته‌های اخیر شک و تردید‌ها را نسبت به پایبندی این کشور به تعهداتش در قبال صلح و امنیت منطقه‌ قفقاز افزایش داده است.

این در حالی است که ناتو به شدت از گرجستان به عنوان یکی از نامزد‌های پیوستن به این سازمان و وحدت ارضی این کشور حمایت می‌کند و بارها از روسیه خواسته تا به استقلال و حاکمیت این کشور احترام بگذارد.

انتقاد از کمک آمریکا به گرجستان

همان‌طور که غرب توجه خود را بر روی تلاش‌های روسیه برای تغییر مرزهای به رسمیت شناخته‌ گرجستان متمرکز کرده است، کرملین نیز استفاده‌ آمریکا از یک ناوشکن و قایق توپ‌دار گارد ساحلی این کشور به نام دالاس برای ارسال کمک به شهر بندری پتی در ساحل دریای سیاه را محکوم کرد.

سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه‌ روسیه، با لحنی خشک و به سردی به زبان انگلیسی به خبرنگاران (در حالی که داشت ظاهرا کشتی جنگی را با رزم‌ ناو اشتباه می‌کرد)، گفت: به طور معمول رزم ناوها حامل کمک نیستند.

آمریکا اوایل روز سه‌شنبه اعلام کرده بود که قصد دارد کمک‌های انسان دوستانه را با کشتی امروز (چهارشنبه 6 شهریور) به شهر پتی گرجستان برساند.

این در حالی است که استیون گوییس سخنگوی سفارت آمریکا در گرجستان، امروز از لغو پهلو گرفتن این کشتی نظامی آمریکا در پتی خبر داد.

گوییس گفت: این کشتی در عوض در بندر باتومی،‌ در جنوب منطقه‌ درگیری پهلو خواهد گرفت. وی از دلایل تغییر این برنامه اظهار بی‌اطلاعی کرد.

احتمالا دلیل این اقدام، حضور نیروهای روسی در شمال شهر پتی بوده است که می‌تواند رویارویی خطرناکی را ایجاد کند.

آناتولی ناگاویتسین، معاون رئیس ستاد مشترک ارتش روسیه، استفاده از جنگنده‌ها را برای ارسال کمک نقشه‌ای شیطانی خواند و گفت: افزایش فعالیتهای کشتی‌های ناتو در دریای سیاه ما را گیج کرده است.

اگر چه نخستین کشتی جنگی آمریکا حامل کمک‌های انسان دوستانه‌ این قدرت بزرگ حامی گرجستان محوله‌های خود را تخلیه کرده و از بندر باتومی خارج شده است، اما به گفته‌ی فرمانده اسکات میلر، سخنگوی ناوگان ششم سرفرماندهی نیروی دریایی آمریکا در ناپل ایتالیا، این جنگنده در دریای سیاه باقی خواهد ماند.

ناگاویتسین در این باره گفت: ما از روشی که این کمک‌ها با جنگنده‌ها ارسال می‌شوند، نگرانیم. این یک اقدام شیطانی است. وی افزود: این کمک‌ها را می‌توان در بازار کهنه فروش‌ها هم خرید.

اگر چه ناگاویتسین این موضوع را با کشتی‌های آمریکایی مرتبط ندانست، اما گفت که یگانی از کشتی‌های نیروی دریایی روسیه از سوخومی، پایتخت آبخازیا در شمال پتی خارج شده است تا بر خروج نیروهای روسی از گرجستان نظارت کند.

وی به خبرنگاران گفت: 10 کشتی ناتو هم اکنون در دریای سیاه هستند و به زودی هشت کشتی دیگر نیز به آنها ملحق خواهند شد.